Κάτοικοι Παπίγκου κατά ΟΦΥΠΕΚΑ [Το υπόμνημα προς τους φορείς ]

 

Υπόμνημα προς φορείς απο 22  κατοίκους του Παπίγκου  προς  το Υπουργείο Περιβάλλοντος, τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), τη Μονάδα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου και με κοινοποίηση σε τοπικούς φορείς.

Οπως αναφέρουν οι κάτοικοι που υπογράφουν την αίτηση -διαμαρτυρία τα τελευταία το χωριό  τους  και οι δραστηριότητές τους  έχουν στοχοποιηθεί με συνεχείς καταγγελίες περιβαλλοντικών οργανώσεων, οι οποίες μέχρι τότε ουδόλως είχαν ασχοληθεί με το Πάπιγκο και τις δραστηριότητες των  κατοίκων του. 

Οι συνεχείς καταγγελίες είχαν και έχουν ως αποτέλεσμα την συνεχόμενη «παρενόχλησή τους» από διάφορες αρμόδιες και αναρμόδιες υπηρεσίες με  συνεχείς ελέγχους, σε μία προσπάθεια ανακάλυψης δήθεν παράνομων οικοδομικών, επαγγελματικών, αγροτικών και άλλων δραστηριοτήτωντους , στο  όνομα της φερόμενης προστασίας του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου το οποίο  προφανώς δεν περιορίζεται στην περιοχή Βίκου- Αώου, αλλά καταλαμβάνει το  μεγαλύτερο μέρος της οροσειράς της Πίνδου, με την οποία όμως κανείς δεν ασχολείται με τις δραστηριότητες στις λοιπές περιοχές.

Ακολουθεί αναλυτικά το υπόμνημα των κατοίκων 

"Εμείς που υπογράφουμε την παρούσα αίτηση - διαμαρτυρία, οι περισσότεροι, είμαστε μόνιμοι κάτοικοι της ΔΚ Παπίγκου του δήμου Ζαγορίου, στην οποία ζούμε και δραστηριοποιούμαστε επαγγελματικά, ασχολούμενοι με τον τουρισμό, με οικοδομικές εργασίες και με αγροτικές δραστηριότητες, οι υπόλοιποι είτε καταγόμαστε από το Πάπιγκο στο οποίο διατηρούμε τις περιουσίες μας, είτε διαθέτουμε στο Πάπιγκο κατοικίες, ή επαγγελματικές τουριστικές μονάδες. 

Τα τελευταία δύο- τρία χρόνια το χωριό μας και οι δραστηριότητές μας έχουν στοχοποιηθεί με συνεχείς καταγγελίες περιβαλλοντικών οργανώσεων, οι οποίες μέχρι τότε ουδόλως είχαν ασχοληθεί με το Πάπιγκο και τις δραστηριότητες των  κατοίκων του. 

Οι συνεχείς καταγγελίες είχαν και έχουν ως αποτέλεσμα την συνεχόμενη 

«παρενόχλησή μας» από διάφορες αρμόδιες και αναρμόδιες υπηρεσίες με 

συνεχείς ελέγχους, σε μία προσπάθεια ανακάλυψης δήθεν παράνομων οικοδομικών, επαγγελματικών, αγροτικών και άλλων δραστηριοτήτων μας, στο  όνομα της φερόμενης προστασίας του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου το οποίο  προφανώς δεν περιορίζεται στην περιοχή Βίκου- Αώου, αλλά καταλαμβάνει το  μεγαλύτερο μέρος της οροσειράς της Πίνδου, με την οποία όμως κανείς δεν 

ασχολείται με τις δραστηριότητες στις λοιπές περιοχές. Προφανώς καθόλου τυχαίο. 

«ενδιαφέρον» των 

Γεννάται προφανώς το ερώτημα, για ποιο λόγο όλο το  ενδιαφέρον των 

οργανώσεων αυτών έχει πέσει μόνο στο Πάπιγκο και δεν επιδεικνύεται κανένα 

ενδιαφέρον για τις λοιπές περιοχές που επίσης αποτελούν τόπους ιδιαίτερου 

φυσικού κάλους. 

Το γεγονός αυτό μας προβληματίζει, γιατί εμείς ως μόνιμοι κάτοικοι του Παπίγκου, 

είμαστε αυτοί που από δεκαετίες και πλέον διατηρήσαμε και διατηρούμε το χωριό 

μας ως ένα ζωντανό κύτταρο της περιοχής και του δήμου Ζαγορίου και όχι ως ένα 

νεκρό τόπο μουσειακού χαρακτήρα. 

Στο απώτερο παρελθόν το Πάπιγκο αποτελούσε ένα κατά βάση κτηνοτροφικό χωριό 

στις πλαγιές του οποίου έβοσκαν πολλές χιλιάδες γιδοπρόβατα και στα πρανή του 

υπήρχαν καλλιέργειες και με την ανθρωπογενή αυτή δραστηριότητα, διατηρήθηκε η 

ισορροπία του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος, η οποία σήμερα 

αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών. 

Εμείς που υπογράφουμε αυτή την αίτηση, δεν είμαστε τουρίστες, ούτε 

περιστασιακοί επισκέπτες του Παπίγκου, ούτε ζούμε από την απορρόφηση 

Ευρωπαϊκών κονδυλίων για την « προστασία της φύσης». Είμαστε άνθρωποι του 

καθημερινού μόχθου και αγαπάμε τον τόπο μας περισσότερο από τον καθένα τρίτο. 

Τόπος είναι ο άνθρωπος. Και αν αυτός ο τόπος υπάρχει σήμερα, δεν υπάρχει από 

τους περιηγητές, τους περιστασιακώς ενδιαφερόμενους, ή τους περιβαλλοντολόγους και οικολόγους των αστικών κέντρων, στα οποία ζούν και  εργάζονται απολαμβάνοντας τα αγαθά και τις ανέσεις αυτών, αλλά από εμάς που 

έχουμε ποτίσει την κάθε πέτρα, το κάθε γκαλντερίμι και το κάθε μονοπάτι του  Παπίγκου με τον ιδρώτα μας. Από εμάς που ζούμε το χειμώνα στους μείον είκοσι βαθμούς, που κάποιες ημέρες δεν έχουμε ηλεκτρικό ρεύμα και κάποιες ημέρες το  χειμώνα είμαστε αποκλεισμένοι από το χιόνι, αλλά επιμένουμε να ζούμε με τις οικογένειές μας στο Πάπιγκο και όχι στα Ιωάννινα, ή σε άλλα μεγαλύτερα αστικά  κέντρα. "

Για αυτό και επειδή θέλουμε τη διατήρηση του χωριού μας ως ζωντανού κύτταρου και όχι ως μουσείου, απευθυνόμαστε προς όλους τους αρμόδιους φορείς και τους 

θέτουμε υπόψη τα εξής: 

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 παρ. 1 του ν. 1650/1986 προβλέπεται ότι για την προστασία και τη διατήρηση των περιοχών προστασίας της βιοποικιλότητας και των Εθνικών Πάρκων καταρτίζονται τα σχέδια διαχείρισης της παραγράφου 3 και εκδίδονται τα προεδρικά διατάγματα της παραγράφου 4, κατόπιν της ειδικής 

περιβαλλοντικής μελέτης της παραγράφου 

2. Τα σχέδια διαχείρισης περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την εξειδίκευση των όρων και περιορισμών άσκησης δραστηριοτήτων και εκτέλεσης έργων που είναι απαραίτητα για την ικανοποιητική διατήρηση του προστατευτέου αντικειμένου καθώς και, όπου είναι αναγκαίο, τις ειδικότερες μελέτες που πρέπει να εκπονηθούν για την εξειδίκευση ή/και οριστικοποίηση του περιεχομένου προτεινόμενων διαχειριστικών δράσεων και μέτρων. Τα σχέδια διαχείρισης και οι στόχοι διατήρησης εγκρίνονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (παρ. 3 του ως άνω άρθρου). 

Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και μετά από γνώμη της Επιτροπής Φύση 2000, βάσει της αντίστοιχης ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης και λαμβάνοντας υπόψη το αντίστοιχο σχέδιο διαχείρισης, γίνεται ο χαρακτηρισμός των περιοχών προστασίας της βιοποικιλότητας και των εθνικών πάρκων, η οριοθέτησή τους και ο καθορισμός γειτονικών εκτάσεων της παραγράφου 4 του άρθρου 18, όπου αυτό είναι αναγκαίο, καθώς και ο καθορισμός χρήσεων γης και δραστηριοτήτων μέσα στις ανωτέρω προστατευόμενες περιοχές, ανά ζώνη, και στις γειτονικές εκτάσεις 

(παρ. 4 του ως άνω άρθρου). 

Με την υπ' αριθμ. πρωτ. 23069/31-5-2005 (ΦΕΚ Β' 639/14-6-2005) ΚΥΑ με θέμα: 

«Χαρακτηρισμός της χερσαίας περιοχής των ορεινών όγκων της Β. Πίνδου ως 

Εθνικού Πάρκου», χαρακτηρίστηκε ως Εθνικό Πάρκο με την ονομασία «Εθνικό 

Πάρκο Βόρειας Πίνδου», η χερσαία περιοχή των ορεινών όγκων της Β. Πίνδου, που 

βρίσκεται στις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών προ του 1923 και κάτω των 

2000 κατοίκων περιοχές των κοινοτήτων Παπίγκου, Δίστρατου, Βοβούσας, Μηλέας 

και Δήμων Κόνιτσας, Κεντρικού Ζαγορίου, Τύμφης, Ανατολικού Ζαγορίου, 

Μετσόβου, Εγνατίας, Περάματος του Νομού Ιωαννίνων και των κοινοτήτων 

Περιβολίου, Αβδέλλας, Σμίξης, Σαμαρίνης, Φιλιππαίων και Δήμων Γόργιανης, 

Θεόδωρου Ζιάκα του Ν. Γρεβενών. Με την ίδια ως άνω ΚΥΑ καθορίστηκαν χρήσεις, 

δραστηριότητες, μέτρα, όροι και περιορισμοί προστασίας και διαχείρισης, καθώς 

και όροι και περιορισμοί δόμησης. 

Με τον ν. 4519/2018 συστάθηκαν οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων 

Περιοχών ως κοινοφελή μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού 

δικαίου (εφεξής νπιδ) που έχουν ως σκοπό τη διοίκηση και διαχείριση των 

περιοχών, στοιχείων και συνόλων της φύσης και του τοπίου των άρθρων 18, 19 και 

21 του ν. 1650/1986 και εποπτεύονται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και 

Ενέργειας (άρθρο 1 του ως άνω νόμου). Μεταξύ των εν λόγω Φορέων, 

συμπεριλαμβάνεται και το νπιδ με την επωνυμία «Φορέας Διαχείρισης Πάρκου 

Βόρειας Πίνδου» (άρθρο 2 παρ. 3 περ. ιγ' του ίδιου νόμου), το οποίο είχε 

συσταθεί με την περ. 13 της παρ. 10 του άρθρου 15 του ν. 2742/1999 (Α' 207) με 

την επωνυμία «Φορέας Διαχείρισης Εθνικών Δρυμών Βίκου - Αώου και Πίνδου» 

και μετονομάστηκε με την περ. ιγ) της παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 4519/2018. 

Με τις διατάξεις του άρθρου 27 του ν. 4685/2020, το νπιδ με την επωνυμία «Εθνικό 

Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης» (ΕΚΠΑΑ), που ιδρύθηκε με τον ν. 

2742/1999, μετονομάστηκε σε «Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και 

Κλιματικής Αλλαγής» (εφεξής ΟΦΥΠΕΚΑ), ο οποίος αποτελεί νπιδ που κατέστη 

καθολικός διάδοχος του ΕΚΠΑΑ (παρ. 1 του ως άνω άρθρου), εποπτεύεται από το 

Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έχει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια 

και λειτουργεί προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος κατά τους κανόνες της 

[6] 

ιδιωτικής οικονομίας, καθώς και των δημοσιονομικών κανόνων που διέπουν τους 

Φορείς Γενικής Κυβέρνησης (παρ. 2 του ως άνω άρθρου). 

Ως σκοπός του ΟΦΥΠΕΚΑ ορίστηκε η εφαρμογή της πολιτικής που 

χαράσσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη διαχείριση και 

διατήρηση των προστατευόμενων περιοχών στην Ελλάδα, την προώθηση και 

υλοποίηση δράσεων αειφόρου ανάπτυξης και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής (παρ. 4 του ως άνω άρθρου) και, μεταξύ των αρμοδιοτήτων του περί διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών, συμπεριλαμβάνεται και η ευθύνη διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών και εφαρμογής σε αυτές όλων των αναγκαίων παρεμβάσεων βάσει του οικείου σχεδίου διαχείρισης της κάθε 

περιοχής (παρ. 5 περ. ιθ' του ως άνω άρθρου). 

Με το άρθρο 34 του ίδιου ως άνω νόμου, συστάθηκαν είκοσι τέσσερις (24) Μονάδες Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΜΔΠΠ) σε επίπεδο Τμήματος, σύμφωνα με τον Παράρτημα 1 που επισυνάπτεται στον παρόντα νόμο, μεταξύ των αρμοδιοτήτων των οποίων συμπεριλαμβάνεται η συμμετοχή στην κατάρτιση, εφαρμογή, παρακολούθηση, αξιολόγηση και επικαιροποίηση των 

σχεδίων διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών της χωρικής αρμοδιότητάς τους, καθώς και ο έλεγχος για τη διαπίστωση περιβαλλοντικών παραβάσεων που απορρέουν από τις κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 21 του ν. 1650/1986 και έκδοση συστάσεων συμμόρφωσης ή εισήγηση διοικητικού προστίμου (παρ. 2 περ. α' και ιστ του ως άνω άρθρου). Εφόσον, κατά τη διενέργεια του προαναφερόμενου ελέγχου διαπιστωθεί παράβαση σύμφωνα με την οικεία απόφαση της παρ. 3 του άρθρου 21 του ν. 1650/1986 (ήτοι σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης που εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας), η ΜΔΠΠ, κατόπιν σύνταξης έκθεσης αυτοψίας και κλήσης σε απολογία, 

εκδίδει πράξη βεβαίωσης παράβασης, η οποία περιλαμβάνει συστάσεις ή εισήγηση 

επιβολής προστίμου προς την αρμόδια αρχή, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 30 

του ν. 1650/1986. Η πράξη βεβαίωσης παράβασης κοινοποιείται στην αρμόδια εισαγγελική αρχή, αν προβλέπεται ποινική κύρωση (παρ. 3 του ως άνω άρθρου). 

Με την υπ' αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/116471/4301/6-12-2021 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΦΕΚ Β' 6191/2021) καταργήθηκε το νπιδ με την 

[7] 

επωνυμία «Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου» και κατέστη 

καθολικός διάδοχός του ο ΟΦΥΠΕΚΑ. Ως εκ τούτου, ο ΟΦΥΠΕΚΑ ασκεί πλέον όλες 

τις αρμοδιότητες του πρώην «Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Βόρειας 

Πίνδου» που αφορούν τη διαχείριση της προστατευόμενης περιοχής που 

βρίσκεται εντός της εδαφικής του αρμοδιότητας. 

Όπως έχει κριθεί (ιδ. ΣτΕ 642/2015, βλ. και ΣτΕ 163/2021, 1936/2019, 2036/2015, 

534/2015) από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 18 έως 22 του ν. 

1650/1986 (Α ́ 160), όπως ίσχυαν κατά τον κρίσιμο χρόνο, προκύπτει ότι οι περιοχές 

ή τα στοιχεία της φύσης και του τοπίου, για τα οποία συντρέχουν οι οριζόμενες στα 

άρθρα 18 και 19 του ν. 1650/1986 προϋποθέσεις, τίθενται υπό καθεστώς ειδικής 

προστασίας με προεδρικό διάταγμα. Με το διάταγμα αυτό το υπαγόμενο σε 

καθεστώς προστασίας αντικείμενο, αναλόγως των χαρακτηριστικών του, 

κατατάσσεται σε μία από τις προβλεπόμενες στα άρθρα αυτά κατηγορίες, όπως 

είναι τα εθνικά πάρκα, και επιβάλλονται οι αναγκαίοι για την προστασία του 

όροι, περιορισμοί και απαγορεύσεις. 

Εξάλλου, η κοινή υπουργική απόφαση που προβλέπεται από το άρθρο 21 παρ. 6 

του ν. 1650/1986, με την οποία τίθενται κατά τρόπο προσωρινό (για χρονικό 

διάστημα όχι ανώτερο της διετίας δυνάμενο να παραταθεί μία μόνο φορά και για 

ένα έτος) απαγορεύσεις, όροι και περιορισμοί για επεμβάσεις και δραστηριότητες 

που είναι δυνατό να έχουν βλαπτικά αποτελέσματα για τις παραπάνω περιοχές, 

στοιχεία ή σύνολα, εκδίδεται ακριβώς ενόψει επικειμένου χαρακτηρισμού με την 

έκδοση του π.δ/τος των παρ. 1 και 2 του άρθρου 21 και δεν υποκαθιστά, κατά το 

νόμο, το διάταγμα αυτό. 

Περαιτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 3044/2002, ιδρύθηκαν μεν φορείς 

διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών που απαριθμούνται στο άρθρο αυτό, ο 

περαιτέρω, όμως, χαρακτηρισμός των περιοχών αυτών κατά τις διακρίσεις του ν. 

1650/1986, από τον οποίο εξαρτάται το κατά νόμο περιεχόμενο της προστασίας 

και οι σκοποί στους οποίους πρέπει να αποβλέπουν οι επιβαλλόμενοι όροι και 

περιορισμοί, δηλαδή η υπαγωγή τους σε μια από τις κατηγορίες που 

προβλέπονται με το νόμο αυτό, μεταξύ των οποίων και τα εθνικά πάρκα, χωρεί 

κατά τη διαδικασία που θεσπίζεται με το άρθρο 21 του παραπάνω ν. 1650/1986, 

[8] 

δηλαδή με την έκδοση προεδρικού διατάγματος κατόπιν ειδικής περιβαλλοντικής 

μελέτης. 

Τέλος, και η εξουσιοδότηση του άρθρου 15 παρ. 11 του ν. 2742/1999, που 

προστέθηκε με το παραπάνω άρθρο 13 του ν. 3044/2002 για την έκδοση κοινής 

υπουργικής απόφασης, έχει ως περιεχόμενο τη μεταβολή των ορίων των περιοχών 

που ανήκουν στην αρμοδιότητα των συνιστώμενων φορέων και τον καθορισμό 

επιμέρους ζωνών προστασίας εντός των ορίων της χωρικής αρμοδιότητάς τους 

καθώς και όρων, απαγορεύσεων και περιορισμών στις χρήσεις γης, στη δόμηση και 

στην κατάτμηση ακινήτων, στην εγκατάσταση και άσκηση δραστηριοτήτων και στην 

εκτέλεση έργων, προϋποθέτει, όμως, το χαρακτηρισμό της περιοχής και την υπαγωγή της σε μια από τις προβλεπόμενες στο ν. 1650/1986 κατηγορίες 

προστατευόμενων περιοχών με την έκδοση προεδρικού διατάγματος κατά το 

άρθρο 21 του νόμου αυτού, με βάση δε το χαρακτηρισμό αυτό και στο πλαίσιο 

που θα καθορισθεί με το προεδρικό διάταγμα, ως προς τους όρους, τις 

απαγορεύσεις και τους περιορισμούς των χρήσεων γης, της δόμησης και της κατάτμησης των ακινήτων της περιοχής θα ρυθμισθούν περαιτέρω, με γνώμονα 

τους σκοπούς προστασίας που ορίζονται για κάθε κατηγορία προστατευόμενων 

περιοχών με τα άρθρα 18 και 19 του ν. 1650/1986, τα σχετικά θέματα με την κοινή 

υπουργική απόφαση που προβλέπεται στην παραπάνω διάταξη του ν. 3044/2002 

(ΣτΕ 808/2014, 5455/2012 επταμ., 3290/2009, 3595/2007 επταμ.). 

Επισημαίνεται δε ότι το προεδρικό διάταγμα του άρθρου 21 παρ. 1 και 2 του ν. 

1650/1986 περί χαρακτηρισμού προστατευόμενων περιοχών ως εθνικά πάρκα και 

καθορισμού των όρων, απαγορεύσεων και περιορισμών των χρήσεων γής, της δόμησης και της κατάτμησης των ακινήτων της περιοχής, το οποίο εκδίδεται κατόπιν 

σχετικής περιβαλλοντικής μελέτης και αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή των οικείων υπουργικών αποφάσεων που ρυθμίζουν περαιτέρω τις ζώνες προστασίας των προστατευόμενων περιοχών, καθώς και τους όρους, τις απαγορεύσεις και τους περιορισμούς, δεν έχει, μέχρι σήμερα, εκδοθεί για την 

περιοχή που έχει χαρακτηρισθεί με την υπ' αριθμ. πρωτ. 23069/31-5-2005 (ΦΕΚ Β' 

639/14-6-2005) ΚΥΑ ως «Εθνικό Πάρκου Βόρειας Πίνδου». 

[9] 

Με άλλα λόγια, δεν έχει εκδοθεί, μέχρι σήμερα, προεδρικό διάταγμα περί 

καθορισμού του τρόπου διοίκησης και διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Βόρειας 

Πίνδου, το οποίο, όπως προεκτέθηκε, ανήκει στην εδαφική αρμοδιότητα του 

ΟΦΥΠΕΚΑ ως καθολικού διαδόχου του πρώην «Φορέα Διαχείρισης Πάρκου 

Βόρειας Πίνδου». 

Όμως, όπως έχουμε ενημερωθεί από τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και 

Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), δεν έχει εκδοθεί ακόμη Προεδρικό Διάταγμα του 

Κανονισμού Διοίκησης του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου. 

Ο ΟΦΥΠΕΚΑ, με σωρεία εγγράφων του παραβιάζει ευθέως το νόμο και προβαίνει 

σε μια άκρως μεροληπτική εις βάρος μας και επιλεκτική εφαρμογή του ως 

ακολούθως : 

Ενώ δέχεται ότι εφαρμόζονται ευθέως οι απαγορεύσεις που θεσπίζει η υπ' αριθ. 

23069/2005 ΚΥΑ χαρακτηρισμός χερσαίας περιοχής ορεινών όγκων Β. Πίνδου ως 

Εθνικού Πάρκου, καθορισμός ζωνών προστασίας και καθορισμός χρήσεων, όρων και 

περιορισμών δόμησης (ΦΕΚ Δ 639), παρά ταύτα διατείνεται ότι οι άδειες χρήσης 

που προβλέπονται στο άρθρο 5 της ίδιας ΚΥΑ δεν εφαρμόζονται, λόγω μη εκδόσεως 

του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος και τον εις εκτέλεσιν αυτού Κανονισμού 

Λειτουργίας. 

Δηλαδή ο ΟΦΥΠΕΚΑ επιδιώκει τη σαλαμοποίηση της υπ' αριθ. 23069/2005 ΚΥΑ, με 

σκοπό να μας δημιουργήσει πρόβλημα εκ του μη όντος : θέλει μεν την εφαρμογή 

αυστηρών κανόνων, δεν θέλει όμως να εφαρμόζει και τις εξαιρέσεις από τον ως άνω 

κανόνα, με χορήγηση των αναγκαίων αδειών, παρά το γεγονός ότι το σύστημα των 

αδειών είναι ουσιώδες συστατικό του πραγματικού του κανόνα δικαίου και άρα 

σύμφυτες με την ανάγκη της ορθολογικής και συνολικής εφαρμογής του, ώστε να 

μπορεί να λειτουργήσει και η οικονομική και κοινωνική ζωή του οικισμού. 

Η μη έκδοση του αναγκαίου Προεδρικού Διατάγματος δεν συνεπάγεται την 

ανεξέλεγκτη εφαρμογή απαγορεύσεων, αλλά τη συνολική μη εφαρμογή του 

πλέγματος υποχρεώσεων της υπ' αριθ. 23069/2005 ΚΥΑ. 

[10] 

Μέχρι την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος που προβλέπεται στο άρθρο 21 Ν 1650/1986 για το χαρακτηρισμό της Πίνδου ως Εθνικού Πάρκου και εν συνεχεία την έκδοση κανονισμού διοίκησης και λειτουργίας, ολόκληρο το σύστημα της υπ' αριθ. 23069/2005 ΚΥΑ παραμένει συνολικώς ανενεργό και συνεπώς ουδεμία απολύτως 

νόμιμη απαγόρευση δύναται να υφίσταται εις βάρος μας. 

Έτι δε περαιτέρω, ο ΟΦΥΠΕΚΑ, βάσει της μεταβατικής διατάξεως του άρθρου 6 παρ. 4 της ως άνω ΚΥΑ μέχρι την έκδοση κανονισμού διοίκησης και λειτουργίας δεν έχει την παραμικρή αρμοδιότητα για τη φύλαξη και επόπτευση της περιοχής του Εθνικού Πάρκου. Ως εκ τούτου δεν δύναται να εκδίδει έγγραφα 

που επηρεάζουν υποχρεώσεις και δικαιώματα τρίτων. 

Πολλώ μάλλον που βάσει του άρθρου 18 παρ. 5 N 1650/1986, το οποίον ο ίδιος ο ΟΦΥΚΕΠΑ επικαλείται στο ανωτέρω έγγραφό του, η έκδοση κανονιστικού διοίκησης κ λειτουργίας προϋποθέτει την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος χαρακτηρισμού της περιοχής ως Δρυμού, πράγμα που δεν έχει ακόμη γίνει, προφανώς λόγω αδράνειας του ιδίου του ΟΦΥΠΕΚΑ, αμέλειας των περιβαλλοντικών οργανώσεων, αλλά και της 

ίδιας της Πολιτείας. 

Πέραν και ανεξαρτήτως των ανωτέρω, επισημαίνεται ότι η έλλειψη Διατάγματος θέτει εκποδών ολόκληρο το καθεστώς προστασίας και καθιστά ολόκληρη την 23069/2005 ΚΥΑ ανενεργή και ανεφάρμοστη και κατά την ορθότερη άποψη 

απολύτως άκυρη. 

Πράγματι, κατά τη νομολογία του ΣτΕ, υπουργικές αποφάσεις όπως η υπ' αριθ. 23069/2005 ΚΥΑ χαρακτηρισμός χερσαίας περιοχής ορεινών όγκων Β. Πίνδου ως Εθνικού Πάρκου, καθορισμός ζωνών προστασίας και καθορισμός χρήσεων, όρων και περιορισμών δόμησης (ΦΕΚ Δ 639 - ιδίως στη σελ. 5919), το διάγραμμα της οποίας επικαλείται ο ΟΦΥΚΕΠΑ, κρίνονται ανίσχυρες, ελεγχόμενες παρεμπιπτόντως ως κανονιστικές, ουδεμία απολύτως έννομη συνέπεια παράγουν, καθότι εκδοθείσες 

παρ' αναρμοδίου οργάνου. 

Πράγματι, κατά το ΣτΕ για τον χαρακτηρισμό περιοχής ως εθνικού πάρκου, ο οποίος άπτεται του συνταγματικού δικαιώματος στο περιβάλλον και επάγεται σοβαρούς περιορισμούς στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας, εν όψει ακριβώς της 

[11] 

σημασίας της, είναι αναγκαία η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, όπως άλλωστε 

προβλέπεται και από το άρθρο 21 παρ. 1, 2 και 4 του ν. 1650/1986 (βλ. ενδεικτικά 

ΣτΕ 642/2015, 2036/2015, 808/2014, 5455/2012 κα). Ως εκ τούτου, αναρμοδίως 

χαρακτηρίσθηκε ως Εθνικό Πάρκο η περιοχή αυτή και καθορίσθηκαν εντός αυτής 

ζώνες προστασίας με κοινή υπουργική απόφαση, πλημμέλεια η οποία ελέγχεται 

παρεμπιπτόντως και την καθιστά παντελώς ανίσχυρη. (βλ. ΣτΕ 3290/2009, 

'ΣτΕ 642/2015 : ''4. Επειδή, όπως έχει κριθεί, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 18 έως 22 του ν. 1650/1986 (Α ́ 160), όπως ίσχυαν κατά τον κρίσιμο χρόνο, προκύπτει ότι οι περιοχές ή τα στοιχεία της φύσης και του τοπίου, για τα οποία συντρέχουν οι οριζόμενες στα άρθρα 18 και 19 του ν. 1650/1986 προϋποθέσεις, τίθενται υπό καθεστώς ειδικής προστασίας με προεδρικό διάταγμα. Με το διάταγμα αυτό το υπαγόμενο σε καθεστώς προστασίας αντικείμενο, αναλόγως των χαρακτηριστικών του, κατατάσσεται σε μία από τις προβλεπόμενες στα άρθρα αυτά κατηγορίες, όπως είναι τα εθνικά πάρκα, και επιβάλλονται οι αναγκαίοι για την προστασία του όροι, περιορισμοί και απαγορεύσεις.

 Ειδικώς, ο χαρακτηρισμός περιοχών ως εθνικών πάρκων αποσκοπεί στη διαφύλαξη της φυσικής κληρονομιάς και στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας ευρύτερων περιοχών της χώρας με παράλληλη παροχή στο κοινό δυνατοτήτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και φυσιολατρικών δραστηριοτήτων. Για την επιτέλεση των σκοπών αυτών επιβάλλεται η λήψη μέτρων με το εκδιδόμενο διάταγμα και, εν συνεχεία, με τον κανονισμό διαχείρισης για την προστασία των οριοθετούμενων περιοχών από ανθρωπογενείς επεμβάσεις και δραστηριότητες που θα οδηγούσαν σε υποβάθμιση τα οικοσυστήματα.

 Τέλος, ως προς την διαδικασία του χαρακτηρισμού ορίζεται ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση του διατάγματος είναι η σύνταξη ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης, η οποία θα τεκμηριώνει την σημασία του προστατευτέου αντικειμένου και την σκοπιμότητα των προτεινομένων μέτρων της προστασίας του. Εξάλλου, η κοινή υπουργική απόφαση που προβλέπεται από το άρθρο 21 παρ. 6 του ν. 1650/1986, με την οποία τίθενται κατά τρόπο προσωρινό (για χρονικό διάστημα όχι ανώτερο της διετίας δυνάμενο να παραταθεί μία μόνο φορά και για ένα έτος) απαγορεύσεις, όροι και περιορισμοί για επεμβάσεις και δραστηριότητες που είναι δυνατό να έχουν βλαπτικά αποτελέσματα για τις παραπάνω περιοχές, στοιχεία ή σύνολα, εκδίδεται ακριβώς ενόψει επικειμένου χαρακτηρισμού με την έκδοση του π.δ/τος των παρ. 1 και 2 του άρθρου 21 και δεν υποκαθιστά, κατά το νόμο, το διάταγμα αυτό. 

Περαιτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 3044/2002, ιδρύθηκαν μεν φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών που απαριθμούνται στο άρθρο αυτό, ο περαιτέρω, όμως, χαρακτηρισμός των περιοχών αυτών κατά τις διακρίσεις του ν. 1650/1986, από τον οποίο εξαρτάται το κατά νόμο περιεχόμενο της προστασίας και οι σκοποί στους οποίους πρέπει να αποβλέπουν οι επιβαλλόμενοι όροι και περιορισμοί, δηλαδή η υπαγωγή τους σε μια από τις κατηγορίες που προβλέπονται με το νόμο αυτό. μεταξύ των οποίων και τα εθνικά πάρκα, χωρεί κατά τη διαδικασία που θεσπίζεται με το άρθρο 21 του παραπάνω ν. 1650/1986, δηλαδή με την έκδοση προεδρικού διατάγματος κατόπιν ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης. 

Τέλος, και η εξουσιοδότηση του άρθρου 15 παρ. 11 του ν. 2742/1999, που προστέθηκε με το παραπάνω άρθρο 13 του ν. 3044/2002 για την έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης, έχει ως περιεχόμενο τη μεταβολή των ορίων των περιοχών που ανήκουν στην αρμοδιότητα των συνιστώμενων φορέων και τον καθορισμό επιμέρους ζωνών προστασίας εντός των ορίων της χωρικής αρμοδιότητάς τους καθώς και όρων, απαγορεύσεων και περιορισμών στις χρήσεις γης, στη δόμηση και στην κατάτμηση ακινήτων, στην εγκατάσταση και άσκηση δραστηριοτήτων και στην εκτέλεση έργων, προϋποθέτει, όμως, το χαρακτηρισμό της περιοχής και την υπαγωγή της σε μια από τις προβλεπόμενες στο ν. 1650/1986 κατηγορίες προστατευόμενων περιοχών με την έκδοση προεδρικού διατάγματος κατά το άρθρο 21 του νόμου αυτού, με βάση δε το χαρακτηρισμό αυτό και στο πλαίσιο που θα καθορισθεί με το προεδρικό διάταγμα, ως προς τους όρους,   τις απαγορεύσεις και τους περιορισμούς των χρήσεων γης, της δόμησης και της κατάτμησης των ακινήτων της περιοχής θα ρυθμισθούν περαιτέρω, με γνώμονα τους σκοπούς προστασίας που ορίζονται για κάθε κατηγορία προστατευόμενων περιοχών με τα άρθρα 18 και 19 του ν. 1650/1986, τα σχετικά θέματα με την κοινή υπουργική απόφαση που προβλέπεται στην παραπάνω διάταξη του ν. 3044/2002 (ΣτΕ 808/2014, 5455/2012 επταμ.. 3290/2009, 3595/2007 επταμ.)..... 

Συνεπώς ο ΟΦΥΠΕΚΑ, ο οποίος ούτως ή άλλως επιλαμβάνεται καθ υπέρβασιν 

εξουσίας, δεν μπορεί να επικαλείται εις βάρος μας την ως άνω ΚΥΑ για να θεμελιώσει απαγορεύσεις, χωρίς να μας παρέχει το πλαίσιο ανθρωπογενών δραστηριοτήτων και τη διοίκηση η οποία θα καθορίζει αυτά, ώστε να μπορούμε να υπάρχουμε και να διαβιούμε και να δραστηριοποιούμαστε στο χωριό μας, 

αρμονικά με το περιβάλλον. 

Για όλους τους παραπάνω λόγους, με την επιφύλαξη για κάθε δικαίωμά μας και 

υπερασπιζόμενοι το φυσικό και το δομημένο περιβάλλον του χωριού μας . 

Ζητάμε: 1). Την άμεση έκδοση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος για την 

εφαρμογή της αρ. 23069/2005 ΚΥΑ. 2). Μέχρι την έκδοση του σχετικού ΠΔ, την αποχή από κάθε ενέργεια με την οποία διαταράσσεται η κοινωνική και η  οικονομική μας δραστηριότητα και ζωή. 

Με την παρούσα, παρέχουμε εντολή και εξουσιοδότηση στο δικηγόρο Ιωαννίνων Εμμανουήλ Σ. Καπελλίδη, ΑΜ ΔΣΙ 72, κάτοικο Ιωαννίνων, Αράπη αρ. 2, τηλ. 26510 35917, email manka ela planet, ες, όπως ενεργών για λογαριασμό μας, αποστείλει την παρούσα προς τους ως άνω αποδέκτες και σε όποιο φορέα του δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα, κατά την κρίση του απαιτείται και προβεί σε κάθε 

απαιτούμενη ενέργεια. 

Ιωάννινα 22.4.2024 

Οι αιτούντες