Μουρτζούκου: «Οι δαίμονες με κυρίευαν» – Ποιος φταίει; Έχει ευθύνες η μητέρα; Η κοινωνία τι κάνει;

 

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., διευθυντή σύνταξης, medlabnews.gr iatrikanea

Η υπόθεση της 25χρονης Ειρήνης Μουρτζούκου, που ομολόγησε τον θάνατο τεσσάρων βρεφών (συμπεριλαμβανομένων δύο δικών της παιδιών), καθώς και της μικρής αδελφής της πριν από 11 χρόνια, προκαλεί ερωτήματα σχετικά με τη «μητρική ευθύνη» και την ψυχοπαθολογία.

Η Ειρήνη ομολόγησε ότι σκότωσε:

Την αδερφή της το 2014 (όταν ήταν 14 ετών),

Το μωρό της φίλης της (Φεβρουάριος 2021),

Το πρώτο της παιδί (Ιούνιος 2022),

Το δεύτερο παιδί της (Οκτώβριος 2023), από το οποίο αποδίδει τον θάνατο σε ασφυξία ή «ατύχημα»

Υποστήριξε ότι την κυρίευαν «δαίμονες» όταν μαλώ­νά με τη μητέρα της 

Οι ιατροδικαστικές αναλύσεις δείχνουν ασφυξία σε όλα τα περιστατικά καθώς επίσης αντιφάσεις με τα παθολογικά αίτια 

Η μητέρα της

Η Πόπη Αναγνωστοπούλου ισχυρίστηκε πως φρόντισε την κόρη της από την ηλικία των 9-10, την υποστήριξε με ψυχολόγο, ειδικό σχολείο και προσπάθησε, όπως είπε, «όσο άντεχε η τσέπη μου» 

Πρόσθεσε πως δεν είχε σκεφθεί ότι θα μπορούσε να γίνει «φόνισσα» κι απέδωσε τη συμπεριφορά της σε ζήλια ή προσωπικά προβλήματα.

Τι λένε ειδικοί ψυχολόγοι

Χαρακτηριστικά διαταραχής προσωπικότητας: απουσία ενοχής και επαναλαμβανόμενες σοβαρές πράξεις ειρηνικής ή ψυχρής πρόθεσης

Ψυχωσικά στοιχεία: χρήση λέξεων όπως «δαίμονες», έντονα ψευδαισθητικά επεισόδια ή συμβολισμοί στην ψυχοπαθολογία της

Η συμπεριφορά της δείχνει έλλειψη ενσυναίσθησης και πιθανή αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας .

Ψυχολόγοι τονίζουν ότι:

Η μητέρα έχει περιβάλει την κόρη της με φροντίδα και θεραπευτική υποστήριξη.

Ωστόσο, όταν ο ψυχικός κόσμος ενός παιδιού περιέχει βαριές συναισθηματικές ψευδαισθήσεις, ούτε η καλύτερη ανατροφή αρκεί χωρίς επαγγελματική παρέμβαση.

Η ευθύνη «κουβαλείται» στον συνδυασμό γενετικής ευαλωτότητας και ψυχικού τραύματος — αν και μόνο η μητέρα να φταίει, ότι δηλαδή δεν έκανε «αρκετά», δεν εξηγεί τα περιστατικά.

Εχει ευθύνες η μητέρα της;

Όχι νομικά — τουλάχιστον με τα μέχρι τώρα στοιχεία. Δεν έχει απαγγελθεί κατηγορία κατά της μητέρας.

Όμως υπάρχει ηθική και κοινωνική ευθύνη;

Εδώ οι γνώμες διχάζονται:

Υπάρχει η πλευρά που λέει: «Μια μάνα δεν μπορεί να βλέπει το παιδί της να πνίγει μωρά χωρίς να καταλάβει κάτι».

Κι η άλλη που απαντά: «Έκανε ό,τι μπορούσε – δεν είναι όλοι οι γονείς ψυχίατροι».

Η αλήθεια ίσως βρίσκεται στη μέση.

Ακόμα κι αν η μάνα δεν είχε δόλο, είναι πιθανό να υποτίμησε τα σημάδια. Να παραγνώρισε τις αλλαγές στη συμπεριφορά της κόρης της. Να κουράστηκε να παλεύει. Και εκεί ίσως μπήκε η κοινωνική αποτυχία: Δεν ζήτησε βοήθεια εγκαίρως.

Η Ειρήνη εμφανίζει συμπτώματα βαριάς ψυχικής διαταραχής — δεν είναι απλά «κακή μητέρα».

Η Πόπη φρόντισε, επένδυσε σε υποστήριξη και εκπαίδευση.

Ακόμη κι έτσι, αν υπήρχε ανίσχυρη αναγνώριση ή παρακολούθηση από ειδικούς, ενδέχεται να είχε αναδειχθεί πολύ νωρίτερα κάποιο βαθύτερο πρόβλημα.

Κύριο καθήκον παρέμβασης φέρουν οι ψυχικές υπηρεσίες — με ευθύνη της πολιτείας, όχι μόνο της οικογένειας.

Η μητέρα της Ειρήνης φρόντισε σύμφωνα με τις οικονομικές και συναισθηματικές της δυνατότητες. Ωστόσο, όταν προκύπτει τέτοιο βίαιο μοτίβο, απαιτείται έγκαιρη παρέμβαση από ψυχιατρικές υπηρεσίες, κάτι που φαίνεται να έλειπε. Η ευθύνη δεν είναι μονοδιάστατη — η κοινωνία και το σύστημα υγείας πρέπει να ενισχύσουν τις δομές πρόληψης και αντιμετώπισης.

Η Κοινωνία τι κάνει;

Η υπόθεση Μουρτζούκου δεν είναι μεμονωμένη. Είναι κραυγή για:

Περισσότερες μονάδες ψυχικής υγείας σε κάθε πόλη,

Καμπάνιες ευαισθητοποίησης για τους γονείς παιδιών με ψυχικά προβλήματα,

Υποχρεωτική παρέμβαση κοινωνικών υπηρεσιών όταν υπάρχουν «κόκκινες σημαίες».

Το έγκλημα αυτό δεν είναι μόνο οικογενειακό. Είναι κοινωνική αποτυχία διάγνωσης, πρόληψης και παρέμβασης.

Πηγή: medlabnews.gr