Εταιρία Ελλήνων Ψυχολόγων υπέρ της συνεπιμέλειας: Συμφέρον του παιδιού είναι να ανατρέφεται και από τους δύο γονείς του

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2017 υπήρξαν 19.190 διαζύγια που αφορούσαν 16.103 ανήλικα παιδιά1. Δηλαδή κάθε μέρα οι γονείς 44 παιδιών χωρίζουν. Στο 98% των περιπτώσεων, ωστόσο, η επιμέλεια, δηλ η ευθύνη για την ανατροφή τους αποδίδεται στον ένα γονέα, συνηθέστατα στη μητέρα. Ο έτερος γονέας, συνήθως ο πατέρας, περιορίζεται στο ρόλο του επισκέπτη δύο φορές το μήνα χωρίς ουσιαστικό λόγο στα θέματα που το αφορούν (πχ εκπαίδευση, υγεία, τόπος κατοικίας). Η απόδοση της επιμέλειας στη μητέρα δεν γίνεται βάσει νόμου, αλλά σύμφωνα με το νομολογιακό έθιμο που επικρατεί στην Ελλάδα, το οποίο μεταξύ άλλων αναφέρεται στη «βιοκοινωνική υπεροχή της μητέρας» τουλάχιστον μέχρι τη νηπιακή ηλικία.

Πρόσφατα, η εταιρία Ελλήνων ψυχολόγων (ΕΛΨΕ) παρενέβη στο διάλογο με επιστολή της στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου2. Σε αυτή επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι:

• η «βιοκοινωνική ανωτερότητα της μητέρας» συνιστά όρο αόριστο και μη τεκμηριωμένο επιστημονικά.
• Η ασύμμετρησυμμετοχή́ των γονέων στην καθημερινή́/ βιωματική́ ανατροφή́ του παιδιού́ ή ο αποκλεισμός (σκόπιμος ή μη) του ενός δημιουργεί ρήγμα στον ψυχισμό του παιδιού που το φτωχοποιεί σε πολλά επίπεδα.
• Το συμφέρον του παιδιού είναι να ανατρέφεται και από τους δύο γονείς του και η πολιτεία πρέπει να το διασφαλίσει
• Τα ευεργετικά́ αποτελέσματα της συνεπιμέλειαςείναιεμφανή́ σε έναευρύ́ φάσμααξιολογήσεων που αφορούν την ψυχοσωματική́ λειτουργιά (ευημερία) των παιδιών, που συμπεριλαμβάνουν(α) χαμηλότεραεπίπεδακατάθλιψης, άγχους και γενικότεραψυχικήςδυσφορίας, (β) χαμηλότερηεπιθετικότητα και προβλήματασυμπεριφοράς, μειωμένηχρήσηαλκοόλ και ουσιών, (γ) καλύτερησχολική́ απόδοση και καλύτερηγνωστική́ ανάπτυξη, (δ) καλύτερησωματική́ υγειά, ε) χαμηλότεραποσοστά́ καπνίσματος και (στ) καλύτερεςσχέσεις με πατέρες, μητέρες, γιαγιάδες και παππούδες

• Η συνθήκησυνεπιμέλειας, στην οποία οι γονείςέχουνκοινή́ νομική́ ευθύνησχετικά́ με την ιατρική́ φροντίδα και τις αποφάσεις για την σχολική́ και θρησκευτική́ αγωγή́ τουπαιδιού́, φαίνεται να έχειθετικέςεπιπτώσεις στην ευημερία των παιδιών
• Τα παιδιά́ ωφελούνται σημαντικά́ από́ την κοινή́ επιμέλεια, ακόμα και όταν οι γονείς έχουν υψηλά́ επίπεδασυγκρουσιακώνσχέσεων

Για τους λόγους αυτούς η ΕΛΨΕ εισηγείται, μεταξύ άλλων:

• Οι γονικέςευθύνες και δικαιώματα για τους γονείς των παιδιών να παραμένουνκοινές και αδιάσπαστεςανεξάρτητααπό́ τη μεταξύ́ τους νομική́ σχέση
• Ίσοχρόνο του παιδιού́ με κάθεγονέατόσο στις διακοπέςόσο και στην καθημερινότητά του.

Οι Έλληνες ψυχολόγοι τάσσονται υπέρ της συνεπιμέλειας κατά την οποία οι γονικές ευθύνες θα είναι κοινές και αδιάσπαστες και το παιδί θα περνά ίσο χρόνο με τον κάθε γονέα σε καθημερινότητα και διακοπές. Η θεωρία περί βιοκοινωνικής υπεροχής της μητέρας στην ανατροφή των παιδιών έχει ανατραπεί επιστημονικά και πρέπει να σταματήσει να χρησιμοποιείται από την ελληνική δικαιοσύνη άμεσα. Το συμφέρον του τέκνου είναι να ανατρέφεται και από τους δύο γονείς του σε επαρκή χρόνο .

«Ενεργοί Μπαμπάδες, για τα δικαιώματα των παιδιών»ΑΜΚΕ