Ελλάδα: η Μέκκα των υδροπλάνων ή ένας επενδυτικός μαραθώνιος χωρίς τέλος …

Μέχρι σήμερα η πραγματικότητα διαψεύδει κατηγορηματικά τις εξαγγελίες του υπουργού Μεταφορών κ. Σπίρτζη για
τη λειτουργία του δικτύου υδατοδρομίων την φετινή χρονιά. Το κρίσιμο νομοσχέδιο που θα σηματοδοτούσε την έναρξη των δρομολογίων των υδροπλάνων, έμεινε στα συρτάρια του υπουργείου με το ερώτημα να παραμένει γιατί το Υπουργείο Μεταφορών δεν προχωράει τις διαδικασίες με το νομοσχέδιο που πρωτοεμφάνισε αρχές Αυγούστου το 2016…
Η φετινή χρονιά χάθηκε καθώς δεν επαληθεύτηκε ούτε καν το καλό σενάριο, που προέβλεπε τη δημιουργία ενός περιορισμένου δικτύου υδατοδρομίων, που θα άνοιγε το δρόμο για  την πιλοτική λειτουργία των υδροπλάνων.
Σχεδόν τέσσερις μήνες έχουν περάσει από την δέσμευση του υπουργού Υποδομών Χρήστου Σπίρτζη σε συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) ότι το νομοσχέδιο για τα υδατοδρόμια θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή «εντός των προσεχών ημερών». Ακόμη δεν ήρθε  η σειρά του….
Σε συνέντευξη του ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Υδροπλάνα Ελλάδας A.E./Hellenic Seaplanes S.A. κ. Νικόλας Χαραλάμπους δίνει απαντήσεις σε σημαντικά ερωτήματα για το δίκτυο των υδατοδρομίων και την λειτουργία των υδροπλάνων στην Ελλάδα: 
Ερ.: Κύριε Χαραλάμπους τελικά μετά από τόσα χρόνια προσπάθειας πότε πιστεύετε ότι θα ξεκινήσουν τα υδροπλάνα να πετάνε στην Ελλάδα?
Απ.: «Εάν μέχρι την ερχόμενη τουριστική σεζόν του 2018 δεν έχει αδειοδοτηθεί ικανοποιητικός αριθμός υδατοδρομίων που να εξασφαλίζει στις εταιρείες βιωσιμότητα καθώς και ένα σταθερό νομικό πλαίσιο, αεροπορικές εταιρείες υδροπλάνων δεν θα έρθουν στην Ελλάδα για να επιχειρήσουν. Πέντε χρόνια προσπάθειας για να αδειοδοτηθούν τρία υδατοδρόμια είναι αποτέλεσμα δυσανάλογο με τον σχεδιασμό που έγινε μέχρι σήμερα…. Επιπρόσθετα, δύο-τρία  υδατοδρόμια δεν συνιστούν δίκτυο και προφανώς δεν είναι ικανοποιητικός αριθμός για να δραστηριοποιηθεί κάποια εταιρεία υδροπλάνων εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητά της. Επομένως, το ζητούμενο είναι να προχωρήσει τάχιστα η αδειοδότηση μεγαλύτερου αριθμού υδατοδρομίων ώστε να είναι δυνατόν να δημιουργηθεί δίκτυο.
Eρ.: Τι νομίζετε ότι φταίει για την σημερινή κατάσταση και τι είναι αυτό που καθυστερεί την λειτουργία των υδροπλάνων? Από εξαγγελίες, έχουμε χορτάσει …
Απ.: Το εγχείρημα της επιτάχυνσης της αδειοδότησης βρίσκεται αντιμέτωπο με δύο προσκόμματα. Το πρώτο αφορά το νομοσχέδιο Σπίρτζη, όπου η δημόσια διαβούλευση του σχετικά με την αδειοδότηση των υδατοδρομίων, έληξε στις 9 Σεπτεμβρίου 2016 και δεν έχει πάρει ακόμα τον δρόμο προς τη Βουλή. Η απουσία θεσμικού πλαισίου (τυπικώς ισχύει ο προηγούμενος νόμος, που μεταξύ άλλων επιτρέπει την ίδρυση υδατοδρομίων και από ιδιωτικούς φορείς, κάτι που αλλάζει με το νέο, μη νομοθετημένο ακόμη, καθεστώς) αποτελεί ακόμη μία, χωρίς λόγο, καθυστέρηση στο εγχείρημα δημιουργίας εκτενούς δικτύου υδατοδρομίων στη χώρα. Το νομοσχέδιο που αναμένεται,απαξιώνει πλήρως και υποβαθμίζει το ρόλο του ιδιώτη επενδυτή και ακυρώνει όλα τα ιδιωτικά υδατοδρόμια (αρκετά από τα οποία ήταν πλήρως αδειοδοτημένα και έτοιμα να κατασκευαστούν), ή το ολιγότερο ανατρέπει πλήρως τα δεδομένα που υπήρχαν μέχρι σήμερα σχετικά με την ανάπτυξη δικτύου υδατοδρομίων στην Ελλάδα, τουλάχιστον  όλων όσων έχουν ξεκινήσει με ιδιωτική πρωτοβουλία και τρέπει σε φυγή όλους τους ενδιαφερόμενους επενδυτές.
Δεύτερον τα υδατοδρόμια, που υλοποιούνται ως δημόσιες επενδύσεις, προχωρούν με πολύ βραδείς ρυθμούς.Και η εξήγηση είναι απλή: Κάθε δημόσιος φορέας πρέπει να ακολουθεί τις αποφάσεις των διοικητικών οργάνων, να λαμβάνει εγκρίσεις δαπανών, να διενεργεί διαγωνιστικές διαδικασίες  και πολλές φορές λόγω εκλογών να αλλάζει η πολιτική της εκάστοτε διοίκησης με αποτέλεσμα να μην ολοκληρωθεί  η προσπάθεια αυτή. Με εξαίρεση τους Οργανισμούς Λιμένων που είναι Ανώνυμες Εταιρείες και έχουν ένα χρονικό προβάδισμα λόγω διαφορετικών διαδικασιών.
Όπως προβλέπει η σημερινή νομοθεσία, ένα υδατοδρόμιο μπορεί να κατασκευαστεί εξ’ ολοκλήρου με ιδιωτικά κεφάλαια και σε αυτή την περίπτωση κάτοχος της άδειας λειτουργίας μπορεί να είναι ιδιώτης. Ωστόσο, το κατατεθέν προς διαβούλευση νομοσχέδιο Σπίρτζη τον Αύγουστο του 2016 ακυρώνει όλα τα ιδιωτικά υδατοδρόμια με το σκεπτικό ότι οι άδειες πρέπει να ανήκουν στο δημόσιο και όπως αναφέρθηκε σε Δελτίο Τύπου του Υπουργείου Μεταφορών τον Αύγουστο του 2016 ότι δεν είναι δυνατόν τον συνολικό σχεδιασμό των υδατοδρομίων και το πού αυτά θα χωροθετήσουν, να το ρυθμίζουν οι ιδιώτες.
Ερ.: Σε σχετικό δημοσίευμα  ο κ. Σπίρτζης κατήγγειλε ότι με το υφιστάμενο καθεστώς γινόταν «εμπόριο αδειών». Ο κ. Σπίρτζης υποστήριξε ότι «είχαν νοικιαστεί χώροι μέσα σε λιμάνια όχι ως υδατοδρόμια και στη συνέχεια επιχείρησαν να μετατρέψουν τις άδειες αυτές σε άδειες υδατοδρομίων» ισχύει κάτι τέτοιο?
Απ.: Η εταιρεία μας και οι θυγατρικές της τα τελευταία 4 χρόνια έχει εξασφαλίσει μέσα από διαγωνιστικές διαδικασίες τα δικαιώματα ιδιαίτερης χρήσης για την Αδειοδότηση, Κατασκευή και Λειτουργία δεκαπέντε (15) Υδατοδρομίων και μόνον εντός Χερσαίας Ζώνης Λιμένων. Όλες οι αδειοδοτήσεις και οι μελέτες είναι στο όνομα του ομίλου εταιρειών της Hellenic Seaplanes όπου έγιναν και οι παραχωρήσεις. Συγκεκριμένα τα υδατοδρόμια της Σκύρου, Αλόννησου, Σκόπελου, Αμφιλοχία, Τήνου, Πάτμου, Θάσου, Σητείας, Αιδηψού, Κάρυστου, Χαλκίδας, Κύμης, Χίου, Ψαρών και Οινουσσών. Οι διαγωνισμοί και οι όροι παραχώρησης είναι συγκεκριμένοι και δεν αφήνει κανένα περιθώριο αλλαγής ή μετατροπής δραστηριότητας. Οι εταιρείες που ανέλαβαν την διαχείριση και υλοποίηση είναι όλες ειδικού σκοπού «Διαχείρισης υδατοδρομίων». Δεν γνωρίζω από πού έλαβε τέτοια πληροφόρηση ο υπουργός αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει πέσει στην αντίληψη μου κάτι τέτοιο.

Ερ.: Πιστεύετε ότι η παρουσία του υδροπλάνου της  ιαπωνικής εταιρείας Setouchi θα ενισχύσει την προσπάθεια σας να επιταχύνεται τις διαδικασίες αδειοδότησης υδατοδρομίων?
Απ.: Πιστεύω πως η απτή απόδειξη και η παρουσία γενικότερα υδροπλάνων στην Ελλάδα και στις ελληνικές θάλασσες δίνει ώθηση στο όλο εγχείρημα. Εδώ θα ήθελα να αναφέρω ότι οι συνεργάτες της εταιρείας Ελληνικά Υδατοδρόμια έχουν κάνει πολύ καλή δουλειά στο κομμάτι της ανάπτυξης δικτύων υδατοδρομίων και η πρόσκληση της ιαπωνικής εταιρείας να παρουσιάσει το αεροσκάφος της και να πραγματοποιήσει δοκιμαστικές πτήσεις στην Ελλάδα ήταν καταπληκτική ιδέα ως ένα μέσω πίεσης της προσπάθειας που γίνεται.. 
Ερ.: Γνωρίζετε γιατί δεν πραγματοποιήθηκε η δοκιμαστική πτήση στην Κέρκυρα όπως ανακοινώθηκε την προηγούμενη Κυριακή? Υπάρχει κάποια εμπλοκή?
Απ.: Από την ενημέρωση που είχα, από την ανακοίνωση που έκαναν από κοινού η ελληνική εταιρεία διαχείρισης και η Setouchi, είναι ότι η προγραμματισμένη για την Κυριακή δοκιμαστική πτήση του αμφίβιου αεροσκάφους στο υδατοδρόμιο του ΟΛΚΕ αναβλήθηκε προσωρινά λόγω αντιμετώπισης απρόβλεπτου θέματος συντήρησης και ότι αναμένεται επιθεώρηση του υδροπλάνου από τον ελεγκτή πτήσεων και τους μηχανικούς της Federal Administration Aviation (FAA).Μέσα στις επόμενες ημέρες θα γίνουν και δοκιμαστικές πτήσεις και σε άλλα, μη αδειοδοτημένα ακόμα λιμάνια, εκτός της Κέρκυρας, των Παξών και της Πάτρας που έχουν πάρει ήδη πλήρη άδεια, μεταξύ αυτών στο Φάληρο στην Αττική.
Ερ.: Η Hellenic Seaplanes S.A. τι υδροπλάνα σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει στις πτήσεις της?
Απ.: Η εταιρεία μας έχει προσδιορίσει ως κύριο τύπο υδροπλάνου το Twin Otter DHC-6  της Καναδικής εταιρείας Viking το οποίο μπορεί να μεταφέρει 19 επιβάτες και αναπτύσσει ταχύτητα έως 180 κόμβους (300 χιλιόμετρα). Είναι υψιλοπτέρυγο με δύο μηχανές τουρμπίνας και θεωρείται το καταλληλότερο αεροσκάφος για να επιχειρεί στην θάλασσα και σε όλες τις κλιματικές συνθήκες. Ο συγκεκριμένος τύπος θεωρείται ως ένα από τα καλύτερα υδροπλάνα στον κόσμο. Το “Twin Otter” χρησιμοποιείται σε μέρη όπου απαιτούνται μικρά, ανθεκτικά Υδροπλάνα για διάφορους σκοπούς και πιστέψτε με η Ελλάδα με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στο Αιγαίο είναι μία από τις δύσκολες περιπτώσεις. Ως δευτερεύων τύπο αεροσκαφών είμαστε στην έρευνα μεταξύ του Cessna Caravan και του Kodiak ενώ το γερμανικό Dornier Seastar βγήκε εκτός συναγωνισμού λόγω καθυστερημένης παραγωγής (2020).
Ερ.: Ο τεράστιος γραφειοκρατικός σκόπελος τον οποίο αντιμετωπίζετε τα τελευταία τέσσερα χρόνια σας κάνει να μετανιώνετε για την εν λόγω επένδυση; Πώς σκοπεύει να κινηθεί η Hellenic Seaplanes αν δεν υλοποιηθούν σύντομα οι σχεδιασμοί της; 

Απ.: Δεν υπάρχει καταλληλότερη χώρα για την ανάπτυξη των υδροπλάνων. Διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή, καθώς και χιλιάδες νησιά και βραχονησίδες, ακόμη και λίμνες Παρά τα τεράστια έσοδα και οφέλη που αναμένεται να φέρει το έργο ανάπτυξης των υδροπλάνων στην οικονομία, το δαιδαλώδες γραφειοκρατικό σύστημα και η αβεβαιότητα του νομικού πλαισίου κρατούν τα υδροπλάνα καθηλωμένα για τέταρτο χρόνο. Σε μια εποχή που η Ελληνική Κυβέρνηση διακηρύττει τη φιλικότητα της χώρας προς τις ξένες επενδύσεις, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με κρίσεις, όπως το αναμενόμενο νομοσχέδιο όπου διώχνει τους ιδιώτες επενδυτές από τα υδατοδρόμια με το σκεπτικό ότι δεν είναι δυνατόν να ανήκουν τα υδατοδρόμια σε ιδιώτες, εταιρεία ή φυσικό πρόσωπο, καθώς  αναλογίζονται "τι θα γίνει σε περίπτωση πτώχευσης;”
Όσον αφορά στο θέμα της επένδυσης θα παραμείνει για μας πρωταρχικός στόχος η ανάπτυξη των υδατοδρομίων και υδροπλάνων στην Ελλάδα. Αν με ρωτάτε αν θα το έκανα διαφορετικά, η απάντηση είναι ναι, αν γνώριζα ότι θα έμπαινα σε τέτοια χρονοβόρα διαδικασία, θα πήγαινα εξαρχής σε μια πιο χαμηλής έντασης προσπάθεια. Αν ήξερα ότι είχα να τρέξω μαραθώνιο, θα φορούσα φόρμες και αθλητικά, κι όχι κουστούμι και σκαρπίνια!
Δεν μετανιώνω για την επιλογή της Ελλάδας και την επένδυση που έχει γίνει γιατί είναι η καταλληλότερη χώρα για ανάπτυξη υδροπλάνων, με τεράστιες προοπτικές και  πολύ μεγάλη δυναμική. Τα 35 εκατ. τουριστών που δέχθηκε φέτος η Ελλάδα, ξεπερνώντας κάθε ρεκόρ, είναι μόνο ένα μικρό ποσοστό της δυναμικής της. Είναι η χώρα μας, η μητέρα-πατρίδα και της αξίζει αυτό το έργο… ωστόσο, θα ήθελα να τονίσω πως τόσο εγώ όσο και η Hellenic Seaplanes θα φτάσει μέχρι το τέλος, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.

Ερ.: Κύριε Χαραλάμπους ποια πιστεύετε πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα για να πραγματοποιηθεί αυτή η προσπάθεια και να λήξει ο επενδυτικός μαραθώνιος? 
Καταρχήν εδώ τίθεται το εξής ερώτημα: Υπάρχει κάποιος εθνικός σχεδιασμός για το εθνικό δίκτυο υδατοδρομίων από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ? Αν όχι πρέπει να εκπονηθεί.
Επίσης απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας είναι η δημιουργία μητροπολιτικού υδατοδρομίου στην Αθήνα ώστε να εξασφαλίζεται η εύκολη μετακίνηση των τουριστών αλλά και  την άμεση πρόσβαση των νησιωτών στο οικονομικό, εμπορικό και διοικητικό κέντρο της πρωτεύουσας, καθώς και στα μεγάλα νοσοκομεία.
Είναι εμφανές ότι το νομοσχέδιο Σπίρτζη έχει διαφορετικό σκοπό από το υφιστάμενο πλαίσιο ανάπτυξης υδατοδρομίων, πρέπει όμως να εναρμονιστεί με την αγορά των υδροπλάνων αλλιώς είναι καταδικασμένο να αποτύχει και να καταρρεύσει μαζί του και η προσπάθεια δημιουργίας ενός εθνικού δικτύου υδατοδρομίων. Ένα έργο όπου στην ελληνική επικράτεια θα δημιουργήσει σημαντικό αριθμό νέων θέσεων εργασίας που, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, θα καλυφθούν από μόνιμους κατοίκους των νησιών όπου θα δραστηριοποιηθούν τα υδροπλάνα. Το πλαίσιο πρέπει να γίνει ευέλικτο και αποτελεσματικό ώστε οι επενδυτές να υλοποιήσουν τα επιχειρηματικά τους σχέδια και η ίδια η χώρα να κερδίσει τα μέγιστα οφέλη, μαθαίνοντας από τα λάθη του παρελθόντος...