Γεροβασίλη: Η ανοιχτή διακυβέρνηση εξασφαλίζει διαφάνεια στην κυβερνητική δράση και ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στη δημόσια πληροφορία

Χαιρετισμός της Υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Όλγας Γεροβασίλη, στο εργαστήριο του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης με θέμα «Η Ανοικτή Διακυβέρνηση ως Στρατηγική Επιλογή: από τον σχεδιασμό στην υλοποίηση», που διεξάγεται σήμερα στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας

Κυρίες και κύριοι,

Με ιδιαίτερη ικανοποίηση παρευρίσκομαι στο σημερινό εργαστήριο για την  ανοικτή διακυβέρνηση, μία από τις παγκόσμιες προκλήσεις του 21ου αιώνα.

Στην μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλει η ελληνική Κυβέρνηση για τη λήξη της επιτροπείας, απαραίτητες δεν είναι μόνο οι διαρθρωτικές αλλαγές, που δημιουργούν έναν δημοσιονομικό διάδρομο εξόδου από την κρίση.
Εξίσου σημαντικές είναι και οι μεταρρυθμίσεις εκείνες που ανοίγουν έναν θεσμικό διάδρομο.

Δηλαδή, τα απαραίτητα εκείνα θεσμικά εργαλεία για την ενίσχυση των θεσμών, της Δημοκρατίας, της ισονομίας και της διαφάνειας.

Οι δράσεις για την υποστήριξή τους είναι πιο αναγκαίες από ποτέ, καθώς υποχώρησαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των μνημονιακών πολιτικών.

Πολύ περισσότερο, όταν τα θεσμικά εργαλεία είναι αναπόσπαστο τμήμα του νέου παραγωγικού μοντέλου για μια ανάπτυξη δίκαιη και βιώσιμη.

Η επιλογή αυτή περνά μέσα από τη διάχυση της πληροφορίας και της ενεργούς συμμετοχής των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Δηλαδή, Δημοκρατία στην πράξη.

Η  ανοικτή διακυβέρνηση, λοιπόν, είναι εκείνο το μοντέλο διακυβέρνησης που εξασφαλίζει διαφάνεια στην κυβερνητική δράση και ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στη δημόσια πληροφορία.

Παράλληλα, ανοίγοντας αυτό το δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ του κράτους και της κοινωνίας, αναβαθμίζεται η σχέση πολίτη και κράτους.

Τα βήματά μας προς αυτήν την κατεύθυνση έχουν σχεδιαστεί και υλοποιούνται.

Ήδη, στην «Εθνική Στρατηγική για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση 2017-2019», που παρουσιάσαμε πρόσφατα, έχουμε θέσει ανάμεσα στους τομείς ανάπτυξης του στρατηγικού μας σχεδιασμού και τον Άξονα «Διαφάνεια, Λογοδοσία και  ανοικτή Διακυβέρνηση».

Στόχος: ένα νέο πρότυπο διοίκησης, το οποίο θα βασίζεται στον δημοκρατικό έλεγχο και θα έχει υψηλή κοινωνική αποτελεσματικότητα.

Γιατί, η ενεργοποίηση των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων αυξάνει τελικά την αποδοτικότητα της Δημόσιας Διοίκησης.

Κυρίως, όμως, συμβάλλει:

•        στη βελτίωση της σχέσης μεταξύ πολιτών και δημοσίων υπηρεσιών,
•        στην ενθάρρυνση της συμμετοχής του πολίτη στη διαδικασία λήψης αποφάσεων
•        στην ανανέωση της σχέσης πολίτη-κράτους και
·         στην ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας και εμπιστοσύνης.

Εργαλείο μας, βέβαια, για την επίτευξη των παραπάνω στόχων αποτελούν οι νέες τεχνολογίες. Αυτές επιταχύνουν και απλοποιούν τις παραπάνω διαδικασίες.

Η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για την μετάβαση στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση έχει ήδη δρομολογηθεί επίσης στην «Εθνική Στρατηγική».

Έχουμε, λοιπόν, την πολιτική βούληση, τη στρατηγική και τα εργαλεία για να περάσουμε «από το σχεδιασμό στην υλοποίηση» της  ανοικτής διακυβέρνησης.

Η απαίτηση για περισσότερα ανοιχτά δεδομένα είναι ψηλά στη διεθνή ατζέντα και η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες, που ακολουθούν τον παγκόσμιο βηματισμό.

Η χώρα μας έχει κάνει αξιοσημείωτα βήματα στην κατεύθυνση της ανοικτής διακυβέρνησης, μέσα από την ανάληψη πρωτοβουλιών, αλλά και την υλοποίηση δράσεων για την προώθηση της διαφάνειας και της λογοδοσίας.

Ειδικότερα, το Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης συντονίζει την κυβερνητική δράση, συμμετέχοντας στη Διεθνή Πρωτοβουλία Συνεργασίας για την  ανοικτή Διακυβέρνηση (Open Government Partnership – OGP).

Στη Διεθνή αυτή Πρωτοβουλία Συνεργασίας συμμετέχουν σήμερα 75 χώρες.

Στο πλαίσιο αυτής της συμμετοχής, υλοποιούμε σήμερα το 3ο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την  ανοικτή Διακυβέρνηση.

Μέρος αυτού του σχεδίου είναι και τα ανοιχτά δεδομένα και τα επιμέρους πεδία αξιοποίησής τους.

Σε νομικό επίπεδο, η Ελλάδα έχει καθιερώσει την αρχή «της εξ’ ορισμού  ανοικτής διάθεσης και περαιτέρω χρήσης της δημόσιας πληροφορίας».

Υπάρχουν, ωστόσο, ακόμα κρίσιμοι τομείς της διοίκησης για την εφαρμογή αυτής της πολιτικής.

Για όλα τα παραπάνω, το Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης διαδραματίζει επιτελικό και συντονιστικό ρόλο.

Τα αποτελέσματα, άλλωστε, της προσπάθειας του Υπουργείου έχουν συμπυκνωθεί στην «Ετήσια Έκθεση για τη διάθεση και την περαιτέρω χρήση των ανοιχτών δεδομένων», η οποία έχει κατατεθεί στη Βουλή και η συζήτησή της θα γίνει το επόμενο διάστημα.

Φυσικά, έχει μεγάλη σημασία τα στοιχεία αυτά να εμπλουτιστούν και να επεξεργαστούν περισσότερο, γιατί αποτελούν μια δυναμική πηγή πληροφοριών για την ανάπτυξη, την καινοτομία και την οικονομία.

Τα πρώτα αποτελέσματα ενίσχυσης των ανοιχτών δεδομένων στη χώρα μας έχουν ήδη διαφανεί και είναι μετρήσιμα.

Είμαστε, λοιπόν, ψηλά στους ευρωπαϊκούς δείκτες.

Θετικές επιδόσεις καταγράφουμε ως χώρα και στο «Βαρόμετρο για τα Ανοικτά Δεδομένα», σε μια διεθνή πρωτοβουλία, που διερευνά τις πολιτικές ανοικτών δεδομένων ανά τον κόσμο.

Βάσει της ακολουθούμενης μεθοδολογίας, η Ελλάδα κατατάχθηκε στην 33η θέση ανάμεσα σε 92 χώρες.

Με δεδομένη την κατάταξη αυτή, εργαζόμαστε για την επέκταση της πολιτικής των ανοιχτών δεδομένων σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο φάσμα της δημόσιας πληροφορίας.

Ο νόμος για τα ανοικτά δεδομένα είναι σύμμαχος μας σε αυτήν την προσπάθεια.

Όλα τα σύνολα δεδομένων διατίθενται μέσω ανοικτών αδειών. Εξαιρούνται, βεβαίως, τα δεδομένα, τα οποία χρήζουν ειδικής προστασίας.

Σε κάθε περίπτωση, οι άδειες θα πρέπει να θέτουν τους απαραίτητους περιορισμούς, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια στη διάχυση της πληροφορίας.

Γνωρίζοντας πολύ καλά τη σοβαρότητα της ασφάλειας της πληροφορίας, εξετάζουμε για παράδειγμα την έκδοση ενός πλαισίου αδειοδότησης της πληροφορίας για όλη τη δημόσια διοίκηση.

Επίσης, έχουμε εστιάσει σε βασικές θεματικές των ανοιχτών δεδομένων, πολύ συχνές στην καθημερινότητα του πολίτη, όπως η  ανοικτή δικαιοσύνη και η  ανοικτή εκπαίδευση, σε στενή συνεργασία πάντα με τα αρμόδια Υπουργεία.

Συνεπώς, η πολιτική των ανοιχτών δεδομένων έχει έντονο κοινωνικό και αναπτυξιακό αποτύπωμα.

Και αυτή τη διάσταση επιχειρούμε να αναδείξουμε.

Κυρίες και Κύριοι,

Η  ανοικτή διακυβέρνηση και τα ανοιχτά δεδομένα μπορούν να έχουν πολλές εφαρμογές.

Παραδείγματα καλών πρακτικών θα ακουστούν στη διάρκεια του εργαστηρίου, όπως οι Ανοιχτοί συμμετοχικοί προϋπολογισμοί και η  ανοικτή Σύναψη Συμβάσεων και τόσα άλλα.

Η δική μας συμβολή έγκειται στην θεσμική θωράκιση των πολιτικών της ανοιχτότητας.

Γιατί η  ανοικτή διακυβέρνηση και τα ανοιχτά δεδομένα επαναφέρουν στο προσκήνιο το διαρκές αίτημα της κοινωνίας για περισσότερη Δημοκρατία.