ΖΑΓΟΡΙ-Κάτω Πεδινά: Αποκαλυπτήρια ανάγλυφης προτομής στην πλατεία «Γεωργίου Γιαννέλου»

Ο Δήμος Ζαγορίου για τα Αποκαλυπτήρια ανάγλυφης προτομής στην πλατεία «Γεωργίου Γιαννέλου»
Το όνομα του «Γεωργίου Γιαννέλου» φέρει πλέον και επίσημα η πλατεία των Κάτω Πεδινών, σε αναγνώριση της συμβολής του στην αποτροπή του ολοκαυτώματος του χωριού από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής.

Το πρωί της Τρίτης 29 Αυγούστου ημέρα πανηγυριού, εορτή  του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου μετά τη θεία λειτουργία, σε μια σεμνή τελετή έγιναν τα αποκαλυπτήρια ανάγλυφης προτομής του Γεωργίου Γιαννέλου, από τον Δήμαρχο Ζαγορίου Βασίλη Σπύρου και τον εκπρόσωπο της Τοπικής Κοινότητας Βαγγέλη Γκίκα, παρουσία των αντιδημάρχων Αγγελικής Ράπτη και Σταύρου Τζόκα, του δημοτικού συμβούλου Βασίλη Ζαρκάδα, του ιδρυτή του μουσείου Παραδοσιακών Επαγγελμάτων Ελαφοτόπου Μιχάλη Οικονομίδη, εκπροσώπων φορέων και πολλών κατοίκων των Κάτω Πεδινών.

Από τη Νότια Αφρική ταξίδεψε και βρέθηκε στην τελετή η εγγονή του Γ. Γιαννέλου την οποία ευχαρίστησε ο κ. Γκίκας για την παρουσία της.

Ο Γεώργιος Γιαννέλος τιμάται με αυτόν τον τρόπο για την σωτήρια παρέμβαση του στις 29 Αυγούστου 1944, όταν γερμανικό απόσπασμα έφτασε στο χωριό με σκοπό να το κάψει, ως αντίποινα για το θάνατο δυο γερμανών στρατιωτών από αντάρτες.

Ο τιμώμενος δεν ήταν ντόπιος, αλλά γαμπρός, γεννήθηκε το 1888 στην Υπάτη Λαμίας και είχε παντρευτεί  το 1924 την Άρτεμις Αθαν. Γκράτζιου από τα Κάτω Πεδινά.

Γνώριζε αγγλικά έχοντας ζήσει για χρόνια στη Νότια Αφρική. Έτσι μπόρεσε να συνεννοηθεί με τον επικεφαλής των γερμανών ο οποίος ήταν Αυστριακός στην καταγωγή και κατάφερε να τον πείσει να μην πυρπολήσει όλο το χωριό. Η ζημιά περιορίστηκε σε μερικές καμένες καλύβες στην άκρη των Κάτω Πεδινών. Κάθε χρόνο, αυτή τη μέρα,  οι Κατωσουδενιώτες τελούν μνημόσυνο στη μνήμη θεωρώντας τον Γεώργιο Γιαννέλο σωτήρα του χωριού.

Ο Δήμαρχος Ζαγορίου στην σύντομη ομιλία του χαρακτήρισε παρά πολύ σημαντική την εκδήλωση γιατί, όπως σημείωσε,  το Ζαγόρι στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής πλήρωσε βαρύ τίμημα συμμετοχής στην αντίσταση με αποτέλεσμα τα μισά χωριά του να έχουν καταστραφεί και μερικά μάλιστα ολοσχερώς, ενώ υπήρξαν και πολλά θύματα.

Έχουν αναγνωριστεί επισήμως 12 χωριά ως Μαρτυρικά και επίκειται και η αναγνώριση άλλων 11 χωριών, ανέφερε ο κ. Σπύρου και τόνισε ότι «ευτυχώς υπάρχουν και χωριά όπως το δικό σας που γλίτωσε αυτή την καταστροφική μανία της εποχής εκείνης και αυτό οφείλεται στο τιμώμενο σήμερα πρόσωπο του Γεωργίου Γιαννέλου, ενός ανθρώπου που θέλετε το έφερε η τύχη, η συγκυρία, βρέθηκε την κατάλληλη στιγμή στο χωριό, παρενέβη με αποτέλεσμα να μην γίνει η καταστροφή των Κάτω Πεδινών».

«Πρέπει, κατέληξε ο Δήμαρχος Ζαγορίου,  να οφείλουμε και να αποδίδουμε την τιμή σε όλους όσους προσέφεραν στην περιοχή και μάλιστα σε έναν άνθρωπο που δεν καταγόταν από εδώ».

Ο εκπρόσωπος της Τοπικής Κοινότητας Κάτω Πεδινών Βαγγέλης Γκίκας στον χαιρετισμό του στην εκδήλωση τόνισε: «Ήρθε λοιπόν η στιγμή της αναγνώρισης του και επίσημα, έστω και αργά, γιατί είναι χρέος μας να τιμούμε τέτοιου είδους εθνικούς και ντόπιους ήρωες που είχαν ψηλά στη συνείδησή τους τη σωτηρία του τόπου και της πατρίδας. Ο Γεώργιος Γιαννέλος έγινε θρύλος για το χωριό και η φθοροποιός δύναμη του χρόνου δεν τόλμησε να σβήσει τις πράξεις του. Πράξεις τόλμης και θάρρους ενάντια στη βαρβαρότητα των κατακτητών». Ο κ. Γκίκας ευχαρίστησε και τον δωρητή του μνημείου και της ανάγλυφης προτομής, συγχωριανού το όνομα του οποίου δεν αποκάλυψε.

Συγκινητική και ταυτόχρονα απόδειξη ότι η ιστορική μνήμη μεταφέρεται από γενιά σε γενιά και μένει άσβεστη ήταν η σύντομη ομιλία,  εκ μέρους της νεολαίας του χωριού, μιας νεαρής κοπέλας της Μαγδαληνής Τσίγγανου, η οποία έμαθε μέσα από τις διηγήσεις της γιαγιάς της τα γεγονότα εκείνης της ταραγμένης εποχής.

Η ανώνυμη πλατεία των Κάτω Πεδινών ονομάστηκε σε «Πλατεία Γεωργίου Γιαννέλου» με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ζαγορίου στην συνεδρίαση της 30ης Ιανουαρίου 2017.

Είχε προηγηθεί η αποδοχή σχετικού αιτήματος από την αρμόδια Γνωμοδοτική Επιτροπή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτ. Μακεδονίας το οποίο υπέβαλλε δια του Δήμου, στις 29-9-2015,ο Εκπρόσωπος της Τ.Κ Κάτω Πεδινών.