[Κόσμος]Βρετανία: Αποσύρονται τα αυτοκίνητα με κινητήρες πετρελαίου και βενζίνης το 2040

Από Damian Carrington | EurActiv.com in partnership with the Guardian | Μεταφρασμένο από Ειρήνη Σωτηροπούλου

Την ανάγκη να απομακρυνθούν τα αυτοκίνητα από τις πόλεις, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ατμοσφαιρική ρύπανση στο Ηνωμένο Βασίλειο, εξέφρασε σύμβουλος της βρετανικής κυβέρνησης, προσθέτοντας ότι δεν αρκεί η αντικατάστασή τους από τα ηλεκτρικά οχήματα. Ο συνεργάτης της Euractiv,εφημερίδα  the Guardian, μεταδίδει.

Σε δηλώσεις του ο καθηγητής του King’s College London και πρόεδρος της Επιτροπής για τις ιατρικές επιπτώσεις των ατμοσφαιρικών ρύπων, Frank Kelly ανέφερε, ότι, ενώ τα ηλεκτρικά οχήματα δεν εκπέμπουν καυσαέρια, εξακολουθούν να εκπέμπουν μεγάλες ποσότητες μικροσκοπικών ρυπογόνων σωματιδίων από σκόνη φρένων και ελαστικών, για τις οποίες η κυβέρνηση έχει παραδεχτεί, ότι δεν υπάρχει ασφαλές όριο.

Ο γραμματέας Περιβάλλοντος, Michael Gove, ανακοίνωσε ότι από το 2040 θα απαγορευτεί η πώληση νέων βενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων οχημάτων, ενώ διαθέσιμα θα είναι μόνο τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Αφορμή για το γεγονός αυτό αποτελεί η ατμοσφαιρική ρύπανση που επιφέρει 40.000 θανάτους ετησίως στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Ωστόσο, παρά τις αντιδράσεις που εκφράζουν ορισμένοι αυτοκινητιστές, το σχέδιο κατέστησε ως έσχατη λύση τη φορολογική επιβάρυνση, στο πλαίσιο αποφυγής χρήσης βενζινοκίνητων οχημάτων που μολύνουν το περιβάλλον.

Η παρέμβαση του καθηγητή Kelly ενισχύει το δίλημμα της κυβέρνησης που αφορά αφενός στην προστασία της δημόσιας υγείας και αφετέρου στην αποφυγή φορολογικών προστίμων ή απαγορεύσεων για τους οδηγούς στις πόλεις.

«Το σχέδιο της κυβέρνησης δεν επαρκεί», υποστηρίζει ο κ. Kelly, προσθέτοντας ότι «οι πόλεις μας χρειάζονται λιγότερα αυτοκίνητα κι όχι μόνο καθαρότερα αυτοκίνητα».

Από την πλευρά του, το υπουργικό συμβούλιο αναγκάστηκε να εκπονήσει σχέδιο αντιμετώπισης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ύστερα από δύο δικαστικές αγωγές που έκαναν λόγο για παράνομα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου στην ατμόσφαιρα. Ωστόσο, οι δήμαρχοι των πόλεων άσκησαν δριμεία κριτική για το εν λόγω σχέδιο, θεωρώντας το «εξαιρετικά ανεπαρκές» και με «έλλειψη του κατεπείγοντος», ενώ με τη σειρά τους κορυφαίοι γιατροί το χαρακτήρισαν «αδικαιολόγητο».

Η κυβέρνηση πραγματοποίησε σχετική έρευνα που κατέδειξε ότι το ταχύτερο και πιο οικονομικό μέτρο για τη μείωση της ρύπανσης από το διοξείδιο του αζώτου (NO2), που προκαλείται από τους κινητήρες ντίζελ, είναι η φορολόγηση των αυτοκινήτων όταν εισέρχονται σε αστικές περιοχές.

Συγκεκριμένα, τα ηλεκτρικά οχήματα δεν εκπέμπουν διοξείδιο του αζώτου, αλλά παράγουν ρύπους με τη μορφή μικρών σωματιδίων, λόγω φθοράς των δίσκων και των ελαστικών, καθώς και μέσω εκτόξευσης σκόνης από τους δρόμους. Σε πρόσφατη επιστημονική μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διαπιστώθηκε ότι περίπου το ήμισυ όλων των σωματιδίων προέρχονται από αυτές τις πηγές.

«Οι κυβερνήσεις δεν επικεντρώνουν την προσοχή τους στα σωματίδια, τα οποία προκαλούν ρύπανση του περιβάλλοντος και σχετίζονται με την καρδιοπνευμονική τοξικότητα», δήλωσε ο καθηγητής Kelly στη Guardian.

Το Βασιλικό Κολλέγιο Ιατρών εκτιμά ότι κάθε χρόνο 29.000 άνθρωποι πεθαίνουν πρόωρα εξαιτίας της μόλυνσης που προκαλείται από τα σωματίδια. Αντίθετα, οι πρόωροι θάνατοι που οφείλονται στο διοξείδιο του αζώτου ανέρχονται σε 23.500 ετησίως.

Συνολικά, καταγράφονται 40.000 θάνατοι, δεδομένου ότι σε αρκετές περιπτώσεις  παρατηρούνται μολύνσεις και από τους δύο ρύπους. Σε αντίθεση με τα επίπεδα μικροσωματιδίων, στις περισσότερες αστικές περιοχές τα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου είναι ιδιαίτερα υψηλά και θεωρούνται μη νόμιμα, επιτρέποντας τη λήψη νομικών μέτρων.

Το νόμιμο όριο για τα μικροσωματίδια στην Αγγλία και την Ουαλία είναι δυόμισι φορές αυτό που θεσπίστηκε το 2005 ως κατευθυντήρια γραμμή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και έχει ήδη υιοθετηθεί στη Σκωτία.

Όπως αναφέρει ο καθηγητής Kelly, ο ατμοσφαιρικός αέρας του Λονδίνου βρίσκεται πάνω από το όριο του ΠΟΥ, αλλά κάτω από το αντίστοιχο στην Αγγλία και την Ουαλία. «Συνεπώς, είναι μεν νόμιμο, αλλά ακατάλληλο για την υγεία» πρόσθεσε. «Σε κάθε περίπτωση, τόσο η βρετανική κυβέρνηση όσο και ο ΠΟΥ συμφωνούν ότι δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο ρύπανσης από μικροσωματίδια».

Συνεχίζοντας, ο κ. Kelly τόνισε ότι θεωρείται ζωτικής σημασίας η δυνατότητα εύκολης και οικονομικής μετακίνησης ανθρώπων και διακίνησης αγαθών γύρω από πόλεις, όπως το Λονδίνο, ειδικά όταν ο πληθυσμός σημειώνει ραγδαία αύξηση και διευκολύνεται από τις δημόσιες συγκοινωνίες: «Η ασφαλής και αποτελεσματική μετακίνηση ανθρώπων γύρω από την πρωτεύουσα μπορεί να επιτευχθεί μέσω ενός καθαρού και διευρυμένου συστήματος μέσων μαζικής μεταφοράς –με τη χρήση λεωφορείων, επίγειων και υπόγειων σιδηροδρόμων- καθώς και από την ενεργό μετακίνηση με τη μορφή πεζοπορίας και ποδηλασίας, όση είναι εφικτή».

«Οι στάσεις απέναντι στην κατοχή του αυτοκινήτου φαίνεται να αλλάζουν, γεγονός που είναι ενθαρρυντικό, καθώς οι νεότεροι Λονδρέζοι αντικαθιστούν ολοένα και περισσότερο τα μικρά μεταχειρισμένα οχήματα με την ιδιότητα του μέλους της λέσχης αυτοκινήτων και των ride-sharing εφαρμογών», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος της Friends of the Earth για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, Oliver Hayes, ανέφερε ότι «Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και της θανατηφόρου ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αλλά δεν αποτελούν πανάκεια. Τώρα είναι η στιγμή που πρέπει να κατασκευάσουμε τις κατάλληλες υποδομές, οι οποίες θα διαβεβαιώνουν τους απλούς ανθρώπους ότι είναι ασφαλείς, είτε όταν κάνουν ποδηλασία ή όταν περπατούν, ενώ ταυτόχρονα θα μπορούν να επενδύουν σε δημόσιες συγκοινωνίες που θα είναι σταθερές καθαρές, οικονομικές και αξιόπιστες».

Σύμφωνα με την εκπρόσωπο Τύπου της κυβέρνησης: «Η μείωση της οδικής ρύπανσης αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση αυτή. Για τον λόγο αυτό, έχουμε δεσμεύσει 3 δις λίρες στην προσπάθεια να βοηθήσουμε τις πόλεις να λάβουν μέτρα ενάντια στις επιβλαβείς εκπομπές αερίων διοξειδίου του αζώτου που προκαλούνται από τα βενζινοκίνητα οχήματα.

«Του χρόνου η κυβέρνηση θα δημοσιεύσει μια εμπεριστατωμένη Στρατηγική Καθαρού Αέρα (Clean Air Strategy) που θα αντιμετωπίζει άλλες πηγές ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

O κ. Kelly επεσήμανε ότι τα προβλήματα κυκλοφοριακής ρύπανσης που αντιμετωπίζει η Βρετανία επηρεάζουν τις πόλεις σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οποίες αυξάνονται, επίσης, γρήγορα σε μέγεθος.

«Μέχρι το 2050 σχεδόν τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζουν σε αστικές περιοχές. Ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε και σχεδιάζουμε την αυξανόμενη αστικοποίηση θα είναι το κλειδί για πολλές παγκόσμιες επιδιώξεις, ξεκινώντας από τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και της ανθρώπινης υγείας, μέχρι τη διατήρηση της οικονομικής ανάπτυξης και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής».